ورق‌های فولادی و کاربردهای تخصصی هرکدام
ورق فولادی، ورقی است که سطح مقطع آن از آهن، فولاد و دیگر فلزها تشکیل شده است. کارخانه های تولید ورقه های فولادی، برای تولید این ورق ها از روشی به نام روش نورد استفاده می کنند. ورق ها به صورت رول و کلاف عرضه می شوند. این ورق های تولید شده با داشتن خواص فیزیکی و ساختار شیمیایی در مصارف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع ورق های فولادی
همانطور که گفته شد ورق ها به روش نورد تولید می شوند. نورد در کارخانه ها به دو صورت نورد سرد و نورد گرم انجام می‌گیرد. ورق های فولادی براساس این که با چه روشی تولید شوند (نورد سرد یا نورد گرم) دسته بندی می شوند.
نورد سرد:
در این فرآیند ورق ها به صورت کششی و فشاری تولید می شوند. دستگاه های نورد سرد دارای 6 غلتک هستند که 2 غلتک به نام غلتک کار با وظیفه کاهش ضخامت شمش و 4 غلتک دیگر به عنوان پشتیبان غلتک کار هستند. ورق های خروجی از روش نورد سرد به نسبت روش نورد گرم کیفیت و استحکام بالاتری دارد.
نورد گرم:
همانطور که از نام آن مشخص است در این فرایند شمش های فولادی طی حرارت معادل 1400 فارنهایت و نرم و شکل پذیر می‌شوند. ورق های نورد گرم قطری بین 16/1 اینچ تا 16/5 اینچ دارند و از نظر ظاهری بسیار نازک هستند. ورق های تولید شده در این روش نسبت به روش نورد سرد دارای کیفیت و استحکام کمتری می‌باشد؛ به همین علت در صنایع ساخت و ساز، تولید مخازن تحت فشار، جوشکاری، تویلد تیرآهن، تولید ریل، لوله های استیل و لوله های انتقال و جریان استفاده می شود.
در زیر به شرح انواع ورق‌های فولادی می‌پردازیم:
- ورق سیاه: این ورق یکی از پر کاربرد ترین ورق های فولادی است که در فرایند نورد گرم تولید می شود. ورق سایه صرفا به علت اینکه براق و صیقلی نیست در بازار فود به نام ورق سیاه معروف شده است و در واقع سیاه نمی باشد. ورق های سیاه در صنایعی همچون بدنه و کف خودروها، لوله های درز دار، تولید انواع پروفیل، کشتی سازی و تانک سازی کاربرد دارد.
- ورق روغنی: ورق روغنی نیز به علت صیقلی و براق بودن در بازار به این نام معروف شده است و درواقع روغنی نیست. فرایند تولید این ورق از طریق نورد سرد می‌باشد به همین علت دارای کیفیت بالایی است. ورق های روغنی در صنایعی همانند تولید انواع لوله، وسیله های آشپزخانه مانند اجاق گاز و روکش یخچال، تولید ورق های گالوانیزه کاربرد دارد.
- ورق اسیدشویی: این ورق ها پس از طی فرآیند نورد گرم برای خنک شدن بر روی آن آب می پاشند و این باعث تشکیل اکسید بروی ورق می شود. برای حذف این اکسید ها، ورق ها را در دستگاه هایی قرار می دهند که پس از طی کردن مرحله خروج از مخزن اسید به صورت کلاف جمع می‌گردد. ورق های اسید در مصارفی همچون صنعت کشتی سازی، تولید لوله های نفت و گاز و تولید رینگ و شاسی خودرو کاربرد دارد.
- ورق گالوانیزه: به منظور جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی ورق های فولادی از روش کم هزینه گالوانیزه کردن استفاده می کنند. این روش به این صورت است که ورق های روغنی را داخل مخزنی از روی می کنند تا روی کامل بر سطح ورق قرار گیرد. ورق های گالوانیزه در مصارفی همچون تولید لوله های آب، کابینت سازی، مخازن نگهداری آب، تولید سقف سوله مورد استفاده قرار می گیرد.
- ورق های رنگی: این نوع از ورق های گالوانیزه تشکیل می‌شوند. به این صورت که طی فرآیندی سطح ورق های گالوانیزه را از چربی‌ها و ناخالصی می‌زدایند تا سطح آن صاف و یکنواخت گردد. سپس طی این مرحله با آب شست و شو داده و با هوای گرم خشک می‌کنند و سپس به مرحله رنگ آمیزی می رسد. در اینجا خبری از قلمو و رنگ مایع نیست، رنگ ها به ورقه ها پاشیده می شود و بعد از آن به مرحله پخت می رسد. ورق های رنگی در سقف های آلاچیق، سوله و شیروانی ها مورد استفاده قرار می گیرند.
- ورق های آجدار: به ورقه های که دارای اشکال هندسی یکسانی هستند، گفته می شود. ورق های فولادی معمولاً صاف و بدون برآمدگی هستند و این مورد باعث لیز بودن سطح آن می‌شود و اجسام بر روی آن به راحتی حرکت می‌کند. به همین منظور، ورق های سیاه یا روغنی را در دستگاه هایی که دارای غلتکی با اشکل هندسی یکسال هستند، عبور می دهند. ورق آجدار در کف عرشه کشتی ها، کف کامیون ها و وانت ها، پل های اضطراری و سطوح دستگاه های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.
